Opolczyk wraca na Zamek Górny

Przed Zamkiem Górnym w Opolu już niebawem stanie pomnik księcia Władysława II Opolskiego, fundatora klasztoru Paulinów i budowniczego zamku. W konkursie na projekt rzeźbiarsko-architektoniczny Księcia nagrodę zdobyło Studio Rzeźby Macieja Jagodzińskiego - Jagenmeer z Torunia. 

[1]

Opolczyk z autorem projektu.

Zamek Górny znajdował się w obrębie murów obronnych średniowiecznego Opola i był usytuowany nieopodal Bramy Gosławickiej. Nazwę zawdzięcza położeniu na najwyższym punkcie w mieście, którym była tzw. Górka. Co ciekawe, był to drugi zamek książęcy piastowskiego grodu. Z tego względu zaczęto nazywać go „Górnym”, dla odróżnienia od starszego Zamku Dolnego, usytuowanego na Ostrówku. Przyjmuje się, że budowa Zamku Górnego nastąpiła w latach 1382-1387, za czasów księcia Władysława II Opolczyka (ok. 1330-1401). Był on najstarszym synem księcia opolskiego Bolka II i Elżbiety Świdnickiej (wnuczki króla Władysława Łokietka). Opolski książę był wielkim zaufanym króla Ludwika I Wielkiego. W latach 1367-1372 był palatynem Węgier, a w okresie 1372-1379 namiestnikiem Rusi Halickiej. Książę w tym okresie był najważniejszym śląskim Piastem o ugruntowanej pozycji politycznej w Europie.

[2]

Władysław Opolczyk był też hojnym fundatorem. Zasłynął jako założyciel klasztoru na Jasnej Górze w Częstochowie. Zakonnikom nadał dwie wsie oraz dziesięcinę celną i zbożową. Sprowadził także z Węgier w 1382 roku białych paulinów. Wybór miejsca nie był przypadkowy – ziemia wieluńska była lennem opolskiego księcia. Dwa lata później (31 sierpnia 1384) książę ofiarował klasztorowi paulinów obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, który do dzisiaj otoczony jest kultem religijnym jako cudowny obraz Matki Boskiej Częstochowskiej.
 

[3]

[4]

Majątek Władysława Opolczyka z racji pełnienia tak poważnych funkcji na dworze króla Ludwika Węgierskiego był znaczny. Stać go było na postawienie nowego zamku w rodzinnym mieście – rodowa siedziba opolskich Piastów była w dyspozycji bratanka Bolesława IV. Jak się później okazało zamek w Opolu stał się dla księcia ostoją po utracie dóbr w Polsce. Śmierć protektora naszego księcia Ludwika Węgierskiego w 1382 roku, czy też wybór na króla Polski Władysława Jagiełły, z którym książę toczył walkę o koronę, rzutowało na dochody księcia. Utrata majątku - m.in. zrzeczenia się 26.10.1393 dóbr opolskich i wieluńskich na rzecz Jana Kropidły, Bolesława IV i Bernarda za dożywocie i opiekę dla siebie i żony Ofki, sprawiła, że książę w 1391 roku zamieszkał na Zamku Górnym, gdzie rezydował aż do śmierci w roku 1401. 

[5]

[6]

[7]

Po śmierci księcia w Zamku Górnym pozostała jego żona, księżna Ofka. Oboje zostali pochowani w podziemiach klasztoru Franciszkanów w Opolu – nekropolii opolskich Piastów. Niestety, do naszych czasów nie zachował się jego nagrobek.

[8]

 [9]

Zamek Górny i wieża Kościoła Matki Boskiej Bolesnej i Św. Wojciecha, fot. A. Parkitna

[10]

Zamek Górny, fot. P. Uchorczak