Opole dołączyło do Porozumienia Green City Accord
Green City Accord to nowa inicjatywa Komisji Europejskiej, która ma zachęcić miasta w całej Europie do troski o jakość powietrza czy wody i przyjmowania tych samych, wysokich standardów ekologicznych. W porozumieniu, samorządy dobrowolnie zobowiązują się do poprawy stanu środowiska w pięciu kluczowych obszarach: powietrze, woda, natura i bioróżnorodność, gospodarka odpadami w obiegu zamkniętym oraz hałas. W dniu 30 marca 2021 roku Rada Miasta Opola podjęła uchwałę w sprawie przystąpienia do porozumienia.
- Chcemy, aby Opole w przyszłości było miastem przyjaznym dla wszystkich mieszkańców. Z mocną gospodarką, silnym ośrodkiem akademickim, pełnym zieleni, o wysokiej jakości życia, dbającym o przestrzeń publiczną i środowisko, w którym żyjemy. Nasze uczestnictwo w Green City Accord jest motywacją do dalszego rozwoju proekologicznych inicjatyw w Opolu i daje nowe możliwości ich finansowania. - mówi Arkadiusz Wiśniewski Prezydent Miasta Opola.
Opole od lat podejmuje działania w tych obszarach, a obecnie władze miasta postanowiły je zintensyfikować. W ostatnich latach zostały zrealizowane inicjatywy takie jak: Miejski program dotacji na likwidację kopciuchów, Miejski system informacji o stanie powietrza w Opolu, Zarządzanie jakością powietrza oraz Zieleń w mieście i ochrona bioróżnorodności.
Miejski program dotacji na likwidację kopciuchów
Miasto Opole opracowało i rozwinęło „Program czyste powietrze – oddech dla Opola”, w ramach którego prowadzi działania m. in. w zakresie udzielania mieszkańcom dofinansowania do zmiany sposobu ogrzewania. W latach 2017 – 2020 w ramach programu udzielono 966 dotacji i tym samym zlikwidowano 1086 pieców, co pozwoliło na ograniczenie emisji pyłów PM10 o ponad 50 Mg/na rok i obniżenie emisji benzo(a)pirenu o 0,0284 tony.
W latach 2017 – 2023 łączne nakłady na realizację Programu „Czyste powietrze – oddech dla Opola” wyniosą 13.250.000 zł.
Ponadto w ramach projektu „Ekologiczne Opole - wymiana źródeł ciepła na bardziej ekologiczne dla miasta”, była możliwość ubiegania się o udzielenie dotacji na wymianę indywidualnych źródeł ciepła w gospodarstwach domowych oraz we wspólnotach mieszkaniowych na źródła ciepła bardziej ekologiczne oraz na likwidację indywidualnych źródeł ciepła w celu przyłączenia do sieci ciepłowniczych lub sieci gazowych.
Miejski system informacji o stanie powietrza w Opolu
W Opolu monitorujemy stan jakości powietrza aż w 40 różnych lokalizacjach, w których znajdują się czujniki zanieczyszczeń. Wszystkie dane są dostępne dla mieszkańców w formie mapy z „buźkami” na portalu: www.airly.eu/opole
Zarządzanie jakością powietrza
Aktualnie uczestniczymy w projekcie „Wdrożenie systemu zarządzania jakością powietrza w samorządach województwa opolskiego z Programu Life", który rozpoczął się pod koniec 2020 roku i trwać będzie do września 2022. W projekcie uczestniczą: Województwo Opolskie jako Lider Projektu, 42 gminy z województwa opolskiego, Politechnika Opolska, Ministerstwo Rozwoju, Kraj Morawsko-Śląski i Kraj Ołomuniecki z Republiki Czeskiej. W ramach Projektu w Urzędzie Miasta Opola zostanie zatrudniony Miejski Koordynator realizacji Programu Ochrony Powietrza, który m.in. będzie doradzał mieszkańcom w jaki sposób i na jakie źródło ogrzewania wymienić stary kocioł lub piec. Podpowie z jakich programów dofinansowania może skorzystać mieszkaniec planujący termomodernizację budynku lub wymianę ogrzewania.
W latach 2017-2020 Miasto Opole uczestniczyło w projekcie AIR TRITIA, którego celem było znalezienie rozwiązania problemów związanych z zanieczyszczeniem powietrza i poprawa jakości życia mieszkańców, poprzez zmniejszenie negatywnego wpływu zanieczyszczeń powietrza na stan zdrowia mieszkańców pogranicza polsko-czesko-słowackiego. W projekcie AIR TRITIA współpracowali jako aktywni partnerzy z Polski, Republiki Czeskiej, Republiki Słowackiej.
W ramach Projektu opracowana została „Strategia ochrony powietrza dla miasta Opola wraz z funkcjonalnym obszarem miejskim na lata 2020-2040”, a także sporządzono plan działań oraz zestaw 56 planowanych zadań naprawczych w zakresie poprawy jakości powietrza, które będą realizowane w ramach wdrażania „Strategii”. Podpisano list intencyjny w zakresie wdrożenia „Strategii” oraz memorandum o współpracy z miastami partnerami projektu AIR TRITIA.
Zieleń w mieście i ochrona bioróżnorodności
Ochrona i zachowanie bioróżnorodności oraz dbałość o środowisko przyrodnicze z roku na rok staje się coraz ważniejszym elementem w procesie zarządzania i rozwoju miasta. Podejmuje się szereg działań zmierzających do polepszenia warunków bytowania zwierząt na terenie miasta, a także ochrony terenów i obiektów podlegających ochronie prawnej. Następuje stopniowa adaptacja zarządzania zielenią w mieście dostosowana do postępujących zmian klimatycznych poprzez zmniejszenie częstotliwości koszenia zapobiegając suszy, przekształcanie trawników na łąki kwietne, co skutecznie zatrzymujące wodę opadową w glebie, przeciwdziałające suszy, oczyszczające powietrze i przeciwdziałające smogowi, zwiększanie powierzchni zieleni przyulicznej, obniżającej temperaturę oraz poziom hałasu w mieście. Dodatkowo zakładane są coraz to nowe tereny zieleni urządzonej, przyjaznej mieszkańcom i sprzyjającej rozwojowi bioróżnorodności. Takim terenem jest utworzony pod koniec 2019 r. Park 800-lecia, który powstał na dawnych nieużytkach i polach uprawnych. Ponadto prowadzone są działania mające na celu ochronę bioróżnorodności w mieście, jak np. zakładanie kwietników i miejsc przyjaznych zapylaczom, łąk kwietnych, ustawianie zimowych schronień dla jeży, karmników i poideł dla ptaków, hoteli dla owadów, wieszanie budek lęgowych dla ptaków, nietoperzy i wiewiórek itp.). Podejmuje się czynną ochronę przyrody poprzez utrzymanie i ochronę użytków ekologicznych i pomników przyrody oraz powoływanie nowych drzew objętych ochroną pomnikową. Dodatkowo rewitalizuje się już istniejące, lecz zaniedbane tereny tj. okolice Kamionki Piast. Prowadzi się lokalne działania, mające na celu zagospodarowanie terenów osiedlowych, wspólnotowych i nieużytków pod kątem zieleni, jako parki kieszonkowe lub ogrody społeczne. Wyjątkowym miejscem stworzonym specjalnie pod kątem edukacyjnym dla młodych mieszkańców miasta i całych rodzin jest Park Edukacyjno-Sensoryczny. Na terenie parku stworzono pięć różnych stref: wzroku, słuchu, smaku, węchu oraz dotyku. Miejsce to pozwala poznawać świat zmysłów, a każdy zakątek służy innemu ich doświadczaniu. Dodatkowo prowadzona jest edukacja ekologiczna mieszkańców w całym zakresie ochrony środowiska.
Budka lęgowa dla ptaków
Budka dla wiewiórek
Zimowisko dla jeży.
Hotel dla owadów.
Karmnik dla ptaków.
Zimowisko dla jeży.
Rabaty kwietne.
Łąka kwietna.
Mobilne łąki kwietne.
Nowe nasadzenia drzew.
Park 800-lecia.
Rabaty słonecznikowe.
Złomy i wywroty pozostawione dla zwiększania bioróżnorodności terenu Wyspy Bolko.
Park Edukacyjno-Sensoryczny.